पत्र कला 
काठमाडौं । नेपालमा स्वस्थकर र सुरक्षित तरकारी तथा अन्न उत्पादनलाई प्रधानता दिदै आएको ‘फ्रेसकेटिएम फार्मिङ’ ले विषादी नियन्त्रित तरकारी र फलफूल खेती गरिरहेको छ ।
रौतहट वृन्दावनस्थित १०० बिघा क्षेत्रफलमा फैलिएको फार्ममा विषादी नियन्त्रित तरकारी, फलफूल, धान, मकै, गहुँ, तोरी र दाललगायत का तरकारी र दलहन खेती उत्पादन हुँदै आएको छ ।
उक्त फार्ममा उत्पादित तरकारी, फलफूल र खाद्यान्नहरू फ्रेसकेटिएमले आफ्नै काठमाडौँको रातोपुल, झम्सिँखेल र भैंसेपाटीमा रहेको फ्रेसकेटिएम आउटलेटहरूमा दैनिक रूपमा उपलब्ध गराउँदै आएको छ । नेपालमा अर्गानिक खेती प्रवद्र्धन गरी बजारमा उपभोक्तलाई ताजा र स्वास्थ्यवर्दक तरकारी तथा खाद्य सामग्री उपलब्ध गराउने हेतु फार्मिङबाट एकीकृत पोषण व्यवस्थापन र एकीकृत कीट व्यवस्थापन अपनाएर सुरक्षित खेती प्रणाली विकसित गरेको फ्रेसकेटिएका डाइरेक्टर शिव न्यौपानेले बताए । न्यौपानेका अनुसार अहिले फार्ममा २५ भन्दा बढी प्रकारका तरकारीका साथै गहुँ, तोरी र दाल उत्पादन हुन्छ । जसले उपभोक्ताहरूलाई स्वस्थकर खानामा पहुँच पुर्याउन मद्दत गरेको उनको भनाइ छ ।
आफ्नै गाउँ ठाउँमा भएको कम्पोस्ट मलको प्रयोग गरी खर्चिलो मानिने यो खेती पद्दतीलाई कसरी कम लागतमा गर्न सकिन्छ भन्ने विषयमा अनुसन्धान पनि फार्ममा सुरू गरेको न्यौपानेको भनाई छ । ‘जिरो वेस्टको इको सिस्टम बनाउँदै आएको फ्रेसकेटिएम फार्ममा एक सयभन्दा बढी रोजगारी पाएका छन् । जसमा फार्ममा आवश्यक पर्ने खाद्यान्न आफैँ फार्मभित्र नै तयार गर्ने गरेका छौँ ।’
उनले फार्ममा रहेका २५० भन्दा बढी भैंसीहरूको गोबर तथा जैविक स्रोतहरूको उपयोग गरेर आफैँले कम्पोस्ट, भर्मी कम्पोस्ट र सूक्ष्मजीवहरू उत्पादन गरिरहेको बताए। यसले माटोको उर्वराशक्ति बढाएर रसायनको अत्यधिक प्रयोगलाई हटाई स्वस्थ उत्पादनलाई सुनिश्चित गर्ने न्यौपानेको भनाइ छ । जसले कृषि उत्पादनको लागत घटाउन पनि ठूलो योगदान गरेको दाबी उनको छ । फार्मिङबाट उत्पादन भएका भाण्टा, गाजर, बोडी, खुर्सानी, टमाटर, काउली, बन्दा, करेला, तोरीको साग, काँक्रो, गहुँ, तोरीको तेल र विभिन्न प्रकारका दालहरू फ्रेसकेटिएमका रातोपुल, झम्सिखेल र भैंसेपाटीस्थित आउटलेटहरूमा दैनिक रूपमा उपलब्ध हुने न्यौपानेले बताए ।
विषादी नियन्त्रित उत्पादनको वृद्धि र उपभोक्ताको मागलाई सम्बोधन गर्दै फ्रेसकेटिएमले अब काठमाडौं उपत्यकाका अन्य स्थानहरूमा समेत आउटलेट खोल्ने तयारी अन्तिम चरणमा पुगेको न्यौपानेले जानकारी दिए । रासायनिक मल, जैविक मल र वनस्पति विषादीको अति आवश्यक अवस्थामा फार्ममा प्रयोग हुने गरेकाले तरकारीलाई तुरून्तै नटिपि मापदण्ड पूरा गरेपछि मात्र टिपेर बजारमा लैजाने गरिएको न्यौपानेले बताए ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्